Berging van een vliegtuigwrak

Het wrak van dit toestel ligt nog steeds diep onder de grond. Dat de overblijfselen nu worden geborgen is omdat men vermoedt dat de stoffelijke resten van de vermiste piloot nog in het wrak aanwezig zijn.

De Messerschmitt B-109 was destijds het meest geproduceerde jachtvliegtuig ooit. Het 9 meter lange toestel was enorm wendbaar, vloog met een snelheid van 698 km./u en had een actieradius van 850 km. Op de dag van de crash in Veessen verloren de Duitsers opvallend veel BF-109 toestellen. In een paar uur tijd legden maar liefst 25 van deze jachtvliegtuigen het loodje.

Dat er zoveel op één dag werden neergeschoten had een reden. Doordat de Duitse bommenwerpers makkelijke prooien waren voor Britse jagers, kregen de Duitse jachtpiloten die dag de opdracht om hun eigen bommenwerpers van nabij te verdedigen in plaats van zélf op jacht te gaan. Hiermee verspeelden ze hun belangrijke troeven, namelijk: snelheid, hoogte en wendbaarheid. Tot grote frustratie van de piloten moesten ze nu met lede ogen aanzien dat zijzelf door deze ‘tactiek’ werden aangevallen en vervolgens neerstortten. Zo ook de piloot bij Veessen, aan de oever van de lJssel.

NATUURGEBIED

Het vliegtuigwrak ligt aan de rand van een Natura 2000 gebied, hetgeen de berging extra complex maakt. Bij de voorbereidingen hebben ecologen onderzoeken gedaan naar de vogelpopulaties die er aan- en afvliegen en ook naar de aanwezigheid van eventuele nesten, die overigens niet zijn aangetroffen. Ook is rekening gehouden met een beverfamilie in de buurt van het wrak.

Om het vliegtuigwrak aan de overzijde van het watertje ‘de Hank’ te kunnen bereiken heeft Van Schie vanaf de IJsseldijk een tijdelijke brugconstructie gebouwd op 6 buispalen en zware opleggingsbalken (van HP Staal), onder andere nodig voor de 80 tons rupstelekraan die de damwandkuip rond het wrak moest plaatsen. Daarvoor moest eerst de dijk worden uitgebouwd. Ook moest de damwandconstructie extra hoog worden, in verband met eventuele hoge waterstanden in de rivier.  Van Schie heeft voor de veiligheid en bereikbaarheid van het op te graven wrak een stevige steigerconstructie rond de damwandkuip gebouwd. Voor het 7.000 m2 grote werkterrein iets verderop, waar ook de zeefinstallatie is gehuisvest, heeft Van Schie alle rijplaten geleverd. Het is overigens niet de eerste keer dat het bedrijf uit Mijdrecht wordt ingezet bij de berging van vliegtuigwrakken.
De goede samenwerking met Defensie en opdrachtgever Bodac is daar mede debet aan.

Over het dorpje Veessen is nog een leuk verhaal te vertellen. Op de plek waar nu het vliegtuigwrak is gevonden, stak aan het begin van de negentiende eeuw een regiment Kozakken de IJssel over om ons land te helpen bevrijden van Napoleon en zijn troepen. Veessen staat daarom nog steeds bekend als ‘het Kozakkendorp’.